Senet (Bono) Hazırlanması ve Geçerlilik Şartları | Ticaret Hukuku Yazıları-1

BU KONU İLE İLGİLİ SORULARINIZI MESAJ YOLU İLE SORMANIZ GEREKMEKTEDİR. TELEFONLA SORULAN SORULARA KESİNLİKLE CEVAP VERİLMEMEKTEDİR.

Senet Hazırlanması 

Bono ya da halk dilindeki ismiyle senetlerin hazırlanması geçerlilikleri için bir takım şekil şartlarına tabidir. Bu şekil şartlarına uyulmadan hazırlanacak senetler geçersiz olacaktır.

Senedi Kim Doldurur?

Senedi hazırlayacak kişi senette belirtilecek olan tutarı ödeyecek olan kişidir. Bu senet yine aynı kişi tarafından imzalanmalı ve alacaklıya verilmelidir.

Tarafımızca doldurulmuş senet:

• SENET ÜZERİNDEN AÇIKLAMALAR: 
• 1 numaralı bölümdeki Tediye tarihi ödeme tarihi anlamındadır. Kimi senetlerde ödeme tarihi yazmaktadır. Bir farkı bulunmamaktadır. Bu ödeme tarihinin 3 numaralı bölümde yazıyla tekrar doldurulduğu görülmektedir. Bunun sebebini aşağıda yazacağız.
• Ödenecek tutar mutlaka belli şekilde, açık ve net olarak yazılmalıdır. Belli tutarı içermeyen senetler geçersizdir. 5 numaralı bölümde, 2 numaralı bölümdeki sayıyla yazılan tutarın yazı ile tekrar doldurulması gerekmektedir. Bunun sebebini aşağıda yazacağız.
• 4 numaralı bölümde Senetteki tutarın ödeneceği alacaklı ismi mutlaka yazılmalıdır.
• 6 numaralı bölümde "Malen ahzolunmuştur" ya da "nakden ahzolunmuştur" şeklindeki ibarenin anlamı senedin hazırlanma sebebinin belirtilmesidir. Eğer mal satımı yapıldıysa bunun malen ahzolunmuştur şeklinde belirtilmesi gerekir.

• 7 numaralı bölümde Mahkeme ismi belirtilmesi "yetki sözleşmesi" anlamındadır.
• Yetki sözleşmesi ile ilgili düzenleme 6100 Sayılı HMK'nın 17.maddesinde;
• Tacirler veya kamu tüzel kişileri, aralarında doğmuş veya doğabilecek bir uyuşmazlık hakkında, bir veya birden fazla mahkemeyi sözleşmeyle yetkili kılabilirler. Taraflarca aksi kararlaştırılmadıkça dava sadece sözleşmeyle belirlenen bu mahkemelerde açılır.

• Bu madde düzenlemesinden de anlaşıldığı üzere yetki kaydının geçerliliği için senedin alacaklısı ve borçlusu konumundaki kişilerin tacir yada kamu tüzel kişisi olması gerekir. Tacir veya kamu tüzel kişisi olmayan kişilerin tarafı olduğu bir kambiyo senedindeki yetki kaydı geçersizdir.
• 8 numaralı bölümde olduğu gibi ödeyecek olan kişinin tüm bilgileri yazılmalıdır.
• 9 numaralı bölümde doldurulmuş olan "senette kefillik" özel bir türdür. Senet kefili avalist olarak tanımlanır. Aval veren kişi müteselsil kefildir.
• 10 numaralı bölümdeki tarih düzenleme tarihidir, mutlaka senedin düzenleme tarihi olmalıdır.
• 11 numaralı bölümdeki gibi düzenleyenin imzası mutlaka olmalıdır.
• 12 numaralı bölümdeki gibi senet kefili senedin ön yüzüne imza atmalıdır. Eğer buraya değil arka sayfaya aval verdiğini belirtmeden imza atar ise ciro yapmış sayılır.

• EKSİKLİĞİNDE SENEDİ GEÇERSİZ YAPAN DURUMLAR: 
• Elle hazırlanan senetlerde “bono” veya “emre yazılı senet” ibaresinin yazılmaması.
• Senette yazılan tutarın ödenmesinin belirli şarta bağlanması.
• Düzenleyenin (muhtemel borçlunun) imzasının bulunmaması.
• Ödeme yapılacak kişinin (muhtemel alacaklının) isminin bulunmaması.
• Düzenleme tarihinin yazılmaması.

• BAZI EKSİKLİKLERİ ORTADAN KALDIRILABİLEN DURUMLAR: 
• Senette vade tarihi belirtilmemişse senet görüldüğünde ödenecek bir senettir.
• Senedin ödeme yeri yazmıyorsa bu senedin ödeme yeri aynı zamanda düzenlenme yeri ve düzenleyenin yerleşim yeri sayılır.
• Senedin düzenlenme yeri yazmıyorsa bu senedin düzenlenme yeri düzenleyenin ad-soyadının ya da ticaret unvanının yanındaki yazılı yer sayılır.
• Yargıtay 11.Hukuk Dairesi içtihadı: “Düzenleme tarihinin yanında/altında yazan yer düzenlenme yeridir.”

• Yazı ve sayı ile yazılan aynı konudaki değerden yazı ile yazılanın geçerliliğine değer verilir. Yani örneğin 10.000 TL ödenecek şekilde düzenlenen senette yazı ile bin tl ödenecek yazıyorsa burada yazı ile ortaya konan miktar geçerli olacaktır.